25 maj Powstanie Sądu Arbitrażowego w Sprawach Szkód Łowieckich
W dniu 23 maja 2022 r. Przewodniczący Zarządu Głównego Polskiego Związku Łowieckiego – Paweł Lisiak oraz Prezes KRIR – Wiktor Szmulewicz, w obecności Ireneusza Leśnikowskiego z Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, podpisali porozumienie, na mocy którego powołano Sąd Arbitrażowy w Sprawach Szkód Łowieckich. Działanie to ma być krokiem ku skróceniu drogi dochodzenia odszkodowań łowieckich.
Czym jest arbitraż?
Arbitraż to oddanie sprawy pod rozstrzygnięcie sądu arbitrażowego.
Jest to metoda polubownego rozwiązywania sporów prawnych bez udziału sądu powszechnego, w której kompetencje takiego sądu powierza się bezstronnemu specjaliście.
Arbitraż działa według szczególnych zasad proceduralnych i materialnych. Jego zasadą jest to, że strony postępowania mają bezpośredni lub pośredni wpływ na wybór arbitrów oraz zasady rozstrzygania sporów.
Co ważne sąd polubowny nie jest związany przepisami o postępowaniu przed sądem.
Jeśli strony nie uzgodniły inaczej, sąd polubowny może, z zastrzeżeniem przepisów ustawy, prowadzić postępowanie w taki sposób, jaki uzna za właściwy.
Arbitraż w Polsce
Zgodnie z przepisami kodeksu postępowania cywilnego arbitraż jest dopuszczalny w każdym sporze dotyczącym praw majątkowych, z wyłączeniem spraw dotyczących alimentów. Zatem sprawy dotyczące kwestii odszkodowań łowieckich mogą być przedmiotem arbitrażu.
Zasadą jest, że strony w postępowaniu przed sądem polubownym powinny być traktowane równoprawnie. Każda ze stron ma prawo do wysłuchania i przedstawienia swoich twierdzeń oraz dowodów na ich poparcie.
Arbitrem może być osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych. Arbitrem nie może być sędzia państwowy.
Zalety arbitrażu
Wśród zalet sądów polubownych wskazuje się szybkie rozstrzygnięcie sporów. Jednocześnie ich wyroki posiadają ten sam walor i znaczenie, co wyroki sądów powszechnych. Wyroki sądów polubownych nadają się na tych samych zasadach do egzekucji, jak orzeczenie sądów powszechnych.
Sądy Polubowne są uznawane za szybsze i tańsze, niż sądy państwowe. Ich zaletą jest mniejsza formalizacja, a jednoczesne utrzymanie profesjonalnego wymiaru.
W sądach polubownych sądzą arbitrzy wybrani przez strony. Są to zwykle osoby, które znają specyfikę rozpatrywanych spraw i są specjalistami w swoich dziedzinach. W sądownictwie powszechnym strony nie mają żadnego wpływu na wybór składu orzekającego. Często zdarza się, że sędzia sądu powszechnego nie posiada specyficznej wiedzy wymaganej do rozstrzygnięcia danego sporu. W takich sytuacjach zmuszony jest sięgać po opinię biegłego. W sądach polubownych arbiter posiada wiedzę specjalistyczną łącząc funkcję biegłego i sędziego.
Arbitraż w sprawach szkód łowieckich
Jedynym warunkiem jaki musi zostać spełniony, aby sąd polubowny mógł orzekać w sprawie jest zgoda stron. W szkodach łowieckich zgodę taką musiałby wyrazić poszkodowany rolnik i zobowiązane do zapłaty koło łowieckie.
Sąd arbitrażowy szkód łowieckich współtworzą Krajowa Rada Izb Rolniczych i PZŁ. Ma to gwarantować szybkość i profesjonalizm, z jakim spory będą rozwiązywane. Zasady działania Sądu Arbitrażowego Szkód Łowieckich opisane będą w regulaminie powstałym przy współpracy KRIR i PZŁ. Te same organizacje będą nadzorować Sąd poprzez Radę Sądu Arbitrażowego.
Arbitrami w sądzie mają być osoby posiadające niezbędna wiedzę i dające gwarancję profesjonalizmu. Zatem doświadczone w zakresie szacowania szkód łowieckich. Na listę arbitrów będą mogli zostać wpisani: biegli sądowi, rzeczoznawcy (na co dzień zajmujący się szacowaniem szkód) oraz prawnicy, którzy w swojej praktyce specjalizują się w sprawach z zakresu szkód łowieckich.
Według PZŁ powołanie Sądu Arbitrażowego Szkód Łowieckich ma przyczynić się do szybszego rozpatrywania spraw bez ponoszenia niepotrzebnych kosztów związanych z zasięganiem opinii biegłych sądowych.
Strony będą mogły przed Sądem Arbitrażowym Szkód Łowieckich występować z pełnomocnikami procesowymi, którzy zadbają o prawidłową reprezentację ich interesów.
Wyroki arbitrów będą podlegały wykonaniu w trybie egzekucji komorniczej po nadaniu klauzuli wykonalności przez sąd.
