30 cze Ugoda w postępowaniu o ustalenie odszkodowania łowieckiego
Do Nadleśnictwa wpłynęło odwołanie po szacowaniu ostatecznym szkody łowieckiej. Odwołujący się rolnik w treści odwołania zawarł szereg wniosków, w tym m.in. propozycję ugodową. Jaka jest rola Nadleśniczego w takiej sytuacji? Czy wyznaczyć termin szacowania po odwołaniu? Czy nie podejmować czynności do momentu zajęcia stanowiska przez drugą stronę? Czy może w ogóle pozostawić rokowania ugodowe stronom i procedować wg normalnego trybu?
Przede wszystkim konieczne jest terminowe przeprowadzenie prawem nakazanych czynności, a ewentualne rokowania ugodowe mogą odbywać się równolegle.
Od 1 kwietnia 2018 r. weszła w życie nowelizacja przepisów Prawa łowieckiego (dalej: Prłow.), która na Nadleśniczego (odpowiednio Dyrektora RDLP) nałożyła nowe obowiązki w związku z uczestniczeniem w procedurze o ustalenie odszkodowania za szkody łowieckie. W zamyśle ustawodawcy podmiot administracji publicznej ma gwarantować bezstronność i fachowość przy ustalaniu podstaw i zakresu odpowiedzialności odszkodowawczej. Ze względu na przedmiot postępowania – szkody w uprawach i płodach rolnych – narzucono ściśle określone (bardzo krótkie) terminy na załatwienie sprawy. Poszkodowany wszakże właśnie oczekuje tylko na przeprowadzenie szacowania przez komisję, aby dokonać sprzętu uprawy. Nadto zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 6 lipca 2021 r. (sygn. akt III CZP 48/20) tylko przeprowadzenie całej procedury przed Nadleśniczym, zakończonej wydaniem decyzji, otwiera drogę sądową w sprawie o zapłatę za szkodę łowiecką.
Zgodnie z Prawem łowieckim, obowiązkiem Nadleśniczego jest dokonanie oględzin lub szacowania ostatecznego niezwłocznie, nie później niż w terminie 7 dni od dnia otrzymania odwołania (art. 46d ust. 3 Prłow.). Decyzja w przedmiocie ustalenia odszkodowania łowieckiego wydawana jest w terminie 14 dni od dnia otrzymania protokołów z szacowania i jest ostateczna (art. 46e ust. 2 Prłow.).
Z tych względów należy podejmować terminowe czynności, zgodnie z przepisami Prawa łowieckiego, co nie stoi na przeszkodzie do dążenia przez strony do polubownego zakończenia sprawy.
Zgodnie z art. 49a Prawa łowieckiego „W zakresie nieuregulowanym w ustawie lub przepisach wydanych na jej podstawie, do postępowania prowadzonego przez Nadleśniczego lub Dyrektora Regionalnej Dyrekcji Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe w sprawie ustalenia wysokości odszkodowania stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego.” (KPA).
Przepisy KPA – art. 114 i następne – stanowią, że w sprawie, w której toczy się postępowanie administracyjne, strony mogą zawrzeć ugodę, jeżeli charakter sprawy na to pozwala i nie sprzeciwiają się temu przepisy szczególne. Omawiane postępowanie przed Nadleśniczym z pewnością nadaje się do rozstrzygnięcia w drodze ugody, albowiem ustaleniu podlega stosunek cywilnoprawny, który może być kształtowany przez strony – poszkodowanego oraz zobowiązanego do wypłaty odszkodowania. Możliwość zawarcia ugody istnieje do momentu wydania decyzji w sprawie.
Równocześnie, niezależnie od toczącego się postępowania administracyjnego przed Nadleśniczym, poszkodowany i koło łowieckie mają możliwość zawrzeć własną ugodę, bez udziału organu. Zgodnie z art. 917 kodeksu cywilnego poprzez ugodę strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by uchylić spór istniejący lub mogący powstać. W razie dojścia do porozumienia, Nadleśniczy jest tylko zawiadamiany o jej treści. W zależności od zakresu porozumienia, postępowanie jako bezprzedmiotowe, ulega umorzeniu w całości lub części, a strony zamykają sobie drogę zaskarżenia do sądu powszechnego.
